Keşan Enez ve İpsala’daki çeltik üreticileri, TMO’nun randevulu sistemle ürün almasından dolayı büyük sıkıntılar yaşıyor.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehmet Mehdi Eker’in Edirne ziyareti sırasında TMO’nun çeltik alacağını duyurmasının ardından Keşan, Enez ve İpsala’da TMO tarafından çeltik alımı başladı. Ancak alımlarda randevulu sistem uygulandığı için özellikle küçük üretici, çok büyük sorunlar yaşarken, ürünlerini de ya depolarda, ya da harman yerinde üzerlerine branda örterek saklamak zorunda kalıyor.

Günde 250 ton alım yapılması sıkıntı yaratıyor

Randevulu sisteme kaydolan büyük üreticilerin yüksek tonajlı dökümleri nedeniyle, İpsala TMO’da ise 1 Ekim 2012 tarihine kadar boş randevu zamanının olmadığı, 1 Ekim ve sonrası için ise çok sayıda randevu alındığı vurgulandı. Günde 200-250 ton arasında alım yapan İpsala TMO’nun az miktarda alım yapması nedeniyle ise, bir çok üretici, TMO’ya malını vermekten vazgeçmek durumunda kaldı.

Bakanın açıkladığı fiyattan sadece 1 kez satış yapıldı

Fiyat konusunda bugüne kadar sadece bir üreticinin 66 randımanlı çeltik ürününün, Bakan Eker tarafından açıklanan 1.165 liradan satıldığı ifade edilirken, çeltik üreticilerinin 58-65 randıman arasındaki ürünlerinin ise TMO tarafından 800 ila 1050 TL arasında bir rakamla alındığı iddia edildi.

Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız bazı çeltik üreticiler, Hasat döneminin, çeltik üreticileri için hüsrana dönüştüğünü bildirdi.

Ahmet Aguş: “TMO küçük üreticileri mağdur ediyor”

İpsala’lı çeltik üreticisi Ahmet Aguş, TMO’nun alım şartlarının yanlış olduğunu belirterek, yapılan uygulamada küçük üreticilerin mağdur edildiğini söyledi.

“45-50 gün ürünlerimizi nereye koyacağız?”
İpsala TMO’da randevulu sistem alımlarda büyük çeltik üreticilerinin randevu alması nedeniyle küçük üreticilerin hiç birinin mallarını TMO’ya götüremediğini belirten Aguş, küçük üreticilere ise 45-50 gün sonrasına randevu verilebildiğini söyleyerek, bu süre içinde ürünlerini nerede saklayabileceklerini sordu.

Bir çok üreticinin ürününü harman yerinde bıraktığını söyleyen Ahmet Aguş, devlet yetkililerinden bu konuda bir çözüm istedi.

İbrahim Karaca: “Açıklanan fiyatlarda alım yapılmıyor”

Çeltik üreticisi İbrahim Karaca ise, TMO’nun aldığı ürünlerde, açıklanan fiyata dikkat etmediğini ve sürekli düşük fiyatta ürün alımı yaptığını söyledi.

Ekim döneminde yaşanan sıkıntılı zamanlar nedeniyle de ürünlerde kalite düşüklüğü yaşandığını bildiren Karaca, “Ürünleri kimse almıyor. Hasadını yaptığımız ürünü, harman yerinde bırakıyoruz. TMO’da zaten büyük üreticiler randevularını almış. Bize 1-1,5 ay sonrasına randevu verebiliyorlar. Onda da birçok şey çıkartıyorlar. Yok kırmızı çeltik, yok rutubet, yok randıman derken, fiyat bin liranın altına düşüyor.” dedi.

Alparslan Akın: “Açıklanan fiyatlar havada kaldı”
Alparslan Akın isimli üretici ise, fabrikaların ürünleri çok düşük fiyata aldığını ifade ederek,  “TMO’da sıra olduğu için ürünlerimizi fabrikalara satmayı düşündük. 62 randımanlı çıktı, ancak fabrikada 60 randımana düştü. 1025 liradan aldılar. Açıklanan fiyatlar havada kaldı. Ofise de mal veremiyoruz. İşimiz çok zor. Bu işinden nasıl çıkacağız bilmiyorum. İpsala’da TMO’nun en az günde 600-700 ton alım yapması gerekiyor. Şu an yapılan 250 tonluk alım yetmiyor.” diye konuştu.

İbrahim Akın: “Harman bayrama değil, hüsrana dönüştü”

Yenikarpuzlu Sulama Kooperatifi Başkanı İbrahim Akın ise, harmanın çeltik üreticisi için bayram değil, hüsrana dönüştüğünü belirterek, şunları söyledi.“Şu anda durumumuz çok kötü TMO’nun alımları randevu sistemine döndü. Günde 10 ton mal dökebileceğiz. Bu konuda üreticilerimiz çok sıkıntılı. Ofis açıklanan fiyattan almıyor. Çok iyi randıman olsa dahi olmuyor. Fiyatlar hatta 900-800’lere kadar iniyor. Üreticilerin durumu çok kötü. 750 liraya satılan ürün dahi var. Buğday’dan daha düşük çeltik sattık.  Herkes sıkıntıya girecek. Üretici su parasını dahi veremiyor. Bunun bankadan çekilen paraları da var. Ne olacak bilemiyoruz. Millet harmandaki havaya sevinemiyor. Harman bayram değil, resmen hüsrana dönüştü. İpsala’da mutlu olan üretici yok!”

Ali Sınmaz: “Üretici bayram edeceğine, yas tutuyor”

Çeltik Üreticisi Ali Sınmaz ise, 1958 yılından beri çeltik üreticiliği yaptığını ve bu mesleğin dedesinden gelen bir meslek olduğunu vurgulayarak, “Ancak bu şartlarda önümüzü hiç göremiyoruz. Bu gidişle komple çeltik üreticiliğini bırakacağız. Artık buna doğru gidiyor. Sıkıntılar büyük. Hem verimden, hem randımandan, hem de malı satamamaktan dolayı yas tutuyoruz. Herkesin derdi aynı. Bunu ekenler, bunun zorluğunu çekenler, hasat döneminde bayram edeceğine yas tutuyor. İşimiz gerçekten çok zor. 62 randımandan başladık, 64’e kadar çıktık. Daha sonra 58’e indik. Alıcı yok. Malımız satılmıyor. 5 yıla kadar evvel, bu harmanlarda herkes arabalarıyla geziyor. Şimdi kimse kalmadı. Herkesin ayağına götürüyorsunuz. Bu sefer de kimse almıyor.”

Meriç ve Şahinbaş, üreticilerin sorunlarını dinledi

Yenikarpuzlu’da bulunan hasat alanlarını, Keşan Çeltik Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Emin Meriç ve Yenikarpuzlu Belediye Başkanı Tevfik Şahinbaş’ta ziyaret ederek, üreticilerin sorunlarını dinledi.

GÜNDEM SAROS GAZETESİ